W trzecim roku życia dzieci zaczynają uświadamiać sobie swoja odrębność oraz możliwość oddzielenia się od mamy. Daje to możliwość nawiązywanie bliższych relacji z rówieśnikami. Trzylatek nadaje grupie większego znaczenia, zaczyna dostrzegać obowiązujące w niej reguły, których należy przestrzegać. U 3-latka pojawiają się zupełnie nowe emocje takie jak między innymi wstyd, zakłopotanie, poczucie winy. Wiąże się to z budowaniem się poczucia „ja” oraz dostrzeganiem władnej odrębności. W tym czasie dziecko nadal nie jest w stanie kontrolować swoich emocji, choć zdarzają się już sporadyczne próby kontroli. Trzylatkowi trudno jest podać powód nieodpowiednich zachowań (np. uderzenia kolegi), dlatego pytanie dlaczego coś zrobić nie ma sensu. W okresie tym zaczyna się budować obraz dobra i zła, co jest fundamentem do dalszego rozwoju moralnego. Istotnym pojęciem dla tego wieku jest egocentryzm (dzieci nie potrafią przyjąć puntu widzenia innych), który cechuje dziecko przez co uważają, że to, co jest dobre czy złe dla nich jest również dobre dla innych.